Экзамены 2024

ЯК НАВУЧЫЦЦА ЗДАВАЦЬ ЭКЗАМЕНЫ

1. Пры падрыхтоўцы да экзаменаў

         1.Не чытайце адразу ўвесь падручнік. Паўтарайце па пытаннях. Прачытаўшы пытанне, ўспомніце і абавязкова коратка запішыце ўсё, што вы ведаеце па гэтым пытанні, а затым праверце сябе па падручніку. Асаблівую ўвагу звярніце на падзагалоўкі главы або параграфы падручніка, на правілы і вылучаны тэкст. Праверце правільнасць дат, асноўных фактаў. Толькі пасля гэтага ўважліва, павольна прачытайце падручнік, вылучаючы галоўныя думкі - апорныя пункты адказу. Складзіце і як мага лепш вывучыце план адказу.

У канцы кожнага дня падрыхтоўкі праверце, як вы засвоілі матэрыял: ізноў коратка запішыце планы ўсіх пытанняў, якія былі перапрацаваны ў гэты дзень.

2.Адказы на найбольш цяжкія пытанні (а яшчэ лепш на ўсе) цалкам, разгорнута расказвайце маме, сябру, любому, хто захоча слухаць, прычым старайцеся гэта рабіць так, як патрабуецца на экзаменах. Вельмі добра запісваць адказы на магнітафон, а потым паслухаць сябе як бы з боку. Калі вы рыхтуецеся да вуснага экзамену, то выкарыстайце пры гэтым люстэрка (пажадана такое, каб бачыць сябе ў поўны рост) і сачыце за голасам, паставай, жэстамі.

3.Калі пры падрыхтоўцы да экзаменаў вам пачынае здавацца, што гэта вывучыць не магчыма, і вы ніколі не зможаце запомніць усяго, што патрабуецца, падумайце аб тым, колькі па гэтым прадмеце вы ўжо ведаеце, дайце сабе справаздачу ў тым, дзе вы знаходзіцеся і колькі вам яшчэ трэба прайсці, каб засвоіць ўвесь матэрыял. Толькі рабіце гэта як мага больш канкрэтна. А не: «Ой, я нічога не ведаю» або «Я ўсё роўна нічога не паспею», а знайшоўшы лёгкія або параўнальна лёгкія для вас пытанні ці тэмы і тыя на якія вы глядзіце, як на кітайскую грамату. Праверце, карыстаючыся схемай або планам адказу, ці правы вы, а затым засяродзьцеся на тым, што вам трэба вывучыць, як бы перакідаць масток паміж ведаю і не ведаю.

Галоўнае: не старайцеся вывучыць падручнік на памяць. Памятайце: ваша задача - не запомніць, а зразумець. Канцэнтраваць увагу на галоўных асноўных думках. Добра вывучыце план адказу на пытанне.

4.Перастаньце думаць «Я ўсё роўна правалюся». Такія думкі не дарма называюць разбуральнымі. Яны не толькі перашкаджаюць вам рыхтавацца, ствараючы пастаяннае напружанне і замяшанне ў думках, займаючы ў іх галоўнае месца, яны да таго ж, як не дзіўна, не дазваляюць вам нічога  рабіць ці рабіць усё праз рукавы (а навошта працаваць, калі ўсё роўна нічога не выйдзе!). Парада тая ж засяродзьцеся на канкрэтных задачах - прадумайце праграму падрыхтоўкі на кожны дзень.Складайце план адказу на кожнае пытанне, прычым кожны на асобным лісце, каб да канца дня вы бачылі як бы матэрыяльнае выражэнне сваёй працы.

5.Пакіньце адзін дзень перад экзаменам на тое, каб зноў паўтарыць усе планы адказаў, а перад вусным экзаменам пераказаць іх каму-небудзь ці самому перад люстэркам так, як быццам адказваеце камісіі на экзамене. Не паўтарайце білеты па парадку, лепш напішыце нумары на лісточках і цягніце, як на экзаменах кожны раз, перш расказаць білет, ўспомніце і запішыце план адказу. Гэта пытанне вы ведаеце добра. Расказвайце толькі тое ў чым вы адчуваеце цяжкасць. Пры адказе карыстайцеся запісаным планам - на экзамене, як вы ведаеце, можна карыстацца запісамі, зробленымі пры падрыхтоўцы да адказу. Сачыце за сваёй паставай жэстамі, мімікай, голасам. Увага: ваша гаворка, увесь ваш выгляд павінны выказваць упэўненасць у сабе і сваіх ведах.

6.Абавязкова рашайце задачы (па матэматыцы, фізіцы), разбірайце правілы, (па беларускай мове) - увогуле, навучыцеся добра выконваць практычнае заданне. І не проста выконваць, але і расказваць цалкам, услых, як вы яго выконвалі, ход сваіх дзеянняў і разваг.

7.За некалькі дзён да экзамену абавязкова «пракруціце» ў думках сітуацыю экзамену, уявіце сабе ва ўсіх дэталях абстаноўку, сітуацыю, камісію, свой адказ. Старайцеся гэта рабіць як мага больш канкрэтна, больш падрабязна. Але - увага! - сканцэнтруйцеся на выбары лепшага АДКАЗУ, ЛЕПШАЙ ФОРМЫ паводзін, а не самаразбуральнай думкі пра правал, пра ўласныя страхі.

Напярэдадні экзамену, уявіце сабе сітуацыю экзамену, адказу ва ўсіх фарбах: з усімі пачуццямі, перажываннямі, «страшнымі думкамі». Вось вы ўвайшлі ў клас або ў аўдыторыю, цягнеце білет, садзіцеся рыхтавацца, выходзіце адказваць, адказваеце. Такім чынам, спачатку вы ўяўляеце, як у вас дрыжаць рукі ці перасыхае ў горле, а ў галаве не засталося ні адной думкі, але вось вы цягнеце білет, садзіцеся на месца або чытаеце заданне на дошцы падчас пісьмовага экзамену, страх прападае, вы засяроджваецеся і пачынаеце спакойна рыхтавацца да адказу або выконваеце заданне. Падыходзіце да экзаменацыйнай камісіі і ўпэўнена адказваеце на ўсе пытанні. Яшчэ раз: уявіце ўсё як мага больш канкрэтна, у дэталях, з усімі пачуццямі, перажываннямі, дзеяннямі, але так, як бы вы хацелі каб усё адбылося, як павінна адбывацца пры паспяховай здачы экзамену.

Натуральна, калі ў вас няма ніякага страху перад экзаменамі, то не трэба яго і ўяўляць сабе. Аднак - увага! - падумайце, ці не занадта вы спакойны, адсутнасць некаторага «перадстартавага» хвалявання таксама часта перашкаджае добрым адказам.

Калі ж вы вельмі баіцеся, паспрабуйце прыём, званы «давядзенне да абсурду". Паспрабуйце, як мага мацней напалохаць сябе. Уявіце сабе ўсе самыя страшныя, неймаверныя падрабязнасці і жахлівыя наступствы. Калі вы займаецеся ўдваіх або ў групе, паспрабуйце мацней напалохаць адзін аднаго. Такое максімальнае ўзмацненне страху звычайна прыводзіць чалавека да думкі пра тое, што баяцца ў сутнасці няма чаго і нават самыя цяжкія наступствы на самай справе не смяротныя.

1. Падчас экзамену
2. Узяўшы білет прадумайце план адказу (нічога, калі не можаце ўспомніць той, які быў напісаны раней). Пачынайце рыхтавацца выконваць тое заданне, якое (хай зусім няшмат) для вас лягчэй. Калі здаецца, што вы зусім нічога не ведаеце і не памятаеце - не палохайцеся. Увага! - на экзамене ў вас дастаткова часу, каб выканаць заданне, падрыхтавацца да адказу. Узгадайце, як вы рыхтавалі гэтае пытанне і адказвалі на яго дома. Падзяліце ліст паперы на дзве часткі. На левай напішыце, напрыклад: «Што я ведаю» (або проста пастаўце +), на правай - «Што мне невядома» (ці -). Смялей пішыце ў левай частцы ўсё, што вам прыходзіць у галаву з нагоды адказу: правілы, прыклады, асобныя палажэнні, доказы тэарэм і г.д. Нічога, калі ўсё гэта будзе бязладна. У правай частцы запісвайце пытанні, «дзіркі», пункты, пра якія, як вам здаецца, вы нічога не можаце сказаць. Час ад часу праглядайце правую частку і выкрэслівайце ўсё, што ўспомнілі.У канцы падрыхтоўкі абавязкова складзіце план адказу. Адвядзіце для гэтага адмысловы час. Увага! - лепш адказаць не ўсе, але тое што вы ведаеце добра.
3. Падрабязна запішыце рашэнне задачы, граматычны разбор і г.д. Падумайце, якія пытанні вам могуць задаць.
4. На вусным экзамене паспрабуйце скончыць падрыхтоўку на 1 - 2 хвіліны раней за тое, як вас выклікаюць адказваць. У гэтыя 2 хвіліны аднавіце ў памяці той стан, у якім вы адказвалі на пытанне дома, і, не зазіраючы ў тое, што напісалі, паўтарыце план адказу і ход выканання практычнага задання.
5. Адказваючы, абавязкова карыстайцеся лістком з планам і прыкладамі, напісанымі пры падрыхтоўцы.
6. Падчас адказу прыміце позу ўпэўненага ў сабе чалавека, гаварыце выразна, упэўненым голасам.
7. На пісьмовых экзаменах абавязкова пакіньце дастаткова часу для выканання задання.

III. ШТО РАБІЦЬ КАЛІ РАПТАМ ......

1. ... на паўслове вы забыліся, пра што трэба гаварыць. Перш за ўсё, не губляйце галавы, захоўвайце спакой (хоць бы знешне) - такое можа здарыцца з кожным! Паўтарыце апошнюю фразу, спачатку гэтак жа, як раней, а потым, калі зможаш, іншымі словамі. За гэты час ўспомніце план адказу: што вы ўжо расказалі? Да чаго гэта фраза можа ставіцца? У большасці выпадкаў гэта дапамагае. Калі гэта так - смела працягвайце адказ. Калі не - паглядзіце на тое, што вы напісалі, рыхтуючыся да адказу, і пачынайце адказваць наступны пункт плана (нават калі вам толькі здаецца, што гэты пункт наступны). Потым у канцы адказу заўсёды можна вярнуцца да таго, што вы прапусцілі.
2. .... вас не слухаюць. Не ўспрымайце гэта як асабістую абразу, не адносіце на свой рахунак. Працягвайце адказ так, як калі б вы гэтага не заўважылі.
3. .... вы агаварыліся, і ўсе сталі смяяцца. Не хвалюйцеся! Гэта можа здарыцца з кожным. Агаворваюцца нават прафесіяналы - дыктары, журналісты, лектары. Пасмейцеся разам з усімі - і ўсё. Калі ж агаворку, акрамя вас, наогул ніхто не заўважыў, працягвайце казаць далей, як быццам нічога не адбылося.
4. .... вам задаюць дадатковае пытанне. Не палохайцеся. Не спяшайцеся з адказам. Можаце сказаць, што вам трэба крыху падумаць. Выразна вызначыце, да чаго адносіцца пытанне, якога адказу ён патрабуе. Перш чым казаць, сфармулюйце адказ у галаве. Часу на гэта патрабуецца зусім нямнога.
5. .... вам паставілі адзнаку ніжэй за тую, на якую вы разлічвалі. Не ўступайце ў спрэчку, не даказвайце. Падчас уступных экзаменаў скарыстайцеся правам на апеляцыю.

20.05.2022 10:18 - 24.05.2022 09:17